حد ضرر (Stop Loss) دستوری برای بستن یک پوزیشن در قیمتی خاص و یا درصدی خاص است تا بدین وسیله ضرر را محدود و کنترل کرد. همینطور که از نام آن انتظار میرود، حد ضرر برای محدود کردن و کنترل ضرر در مواردی است که یک ایده معامله موفق از آب در نمی‌آید.

استفاده از حد ضرر یکی از پایه‌های مهم مدیریت ریسک در معاملات است. به همین دلیل است که هر کتابی و وبینار و مربی، روی اهمیت استفاده از آن در معاملات تاکید خاص می کند. اما استفاده و مدیریت ضعیف حد ضرر هم می‌تواند هزینه زیادی را برای شما داشته باشد.

در این مقاله به چند اشتباه رایج در مورد گذاشتن و مدیریت حد ضرر پرداخته ایم که با استفاده از آنها می‌توانید حد ضرر خود را به درستی قرار دهید و معاملات موفق‌تری را داشته باشید.

تعیین نکردن پیشاپیش حدد ضرر

تا زمانی که آن ترید فعال است و قیمت نیز نوسان دارد، هر دلیلی برای باقی ماندن در بازار پیدا خواهید کرد. فایده تعیین حد ضرر قبل از شروع هر معامله این است که هر گونه احساساتی از تصمیم گیری برداشته خواهد شد. دلیلش این است که شما هنوز سرمایه خود را به خطر نیانداخته‌اید و شما در واقع با نگاه به نمودار این حد را تعیین کرده اید.

اما اگر از قبل حدضرر را برای آن معامله تعیین نکرده باشید و بازار با تمام نیروی خود شروع به حرکت در خلاف روند پیش بینی شده توسط شما کند، به احتمال زیاد توسط بازار ضرر خواهید کرد و به این نکته توجه نمی‌کنید که ترید شما در اصل بی‌اعتبار شده است. پس قبل از باز کردن یک پوزیشن، برای مدیریت ریسک و سرمایه، حتما حد ضرر را برای خود قرار دهید.

گذاشتن حد ضرر بر اساس عدد دلخواه

بازار کاری به میزان ریسک شما ندارد. در اصل برای بازار مهم نیست که یک عدد جادویی ۲ درصد دور از نقطه ورود و یا هر عدد دیگری باشد.

یکی از خطرناک‌ترین اشتباهاتی که ممکن است هر فردی مرتکب شود، این است که تلاش کند تا بازار را با چارچوب خود متناسب کند. در حالی که  شما باید چارچوب کاری خود را با بازار متناسب کنید. اگر یک عدد طلایی یا معادله‌ای برای گذاشتن یک حد ضرر مناسب وجود داشت، کار راحت می‌شد ولی چنین چیزی هرگز وجود ندارد.

بنابراین وقتی تصمیم گرفتید که حد ضررتان را کجا قرار دهید، این تصمیم باید بر اساس تحلیل تکنیکالتان انجام شود. واقع بین باشید و حد ضرر را بر اساس یک سطح جادویی قیمت که در درصد خاصی و بر اساس میل شماست، پیش بینی نکنید. بازار به این چیزها اهمیتی نمی‌دهد.

حد ضرر خود را برای سر به سر شدن و یا سود حاشیه‌ای، در بهترین زمان ممکن حرکت دهید

هدف حدضرر، محافظت از شما در حالتی است که ترید شما درست از آب درنیاید، هدف این نیست که معاملات شما خالی از ریسک شود.

عقل حکم می‌کند که حد ضرر بر اساس تحلیل تکنیکال تنظیم شود. افراد بسیاری نیز با این مطلب موافقند که حد ضرر باید بر اساس تحلیل تکنیکال باشد. ولی با این وجود، حد ضرر را برای سر به سر شدن (Break Even) یا سود حاشیه‌ای به حرکت در می‌آورند که در اینجا تناقض اتفاق می افتد.

در این حالت، حرکت حد ضرر، به این تشابه دارد که جایگاه آن را بر اساس اعداد اختیاری تعیین کنید. برای بازار مهم نیست که شما در چه نقطه ای وارد شده‌اید و در کدام نقطه سر به سر می‌شوید. وقتی که شما به دلخواه خود حد توقف را حرکت می‌دهید، رویکرد تکنیکال محور را رها کرده‌اید (مگر این که سر به سر شدن شما مطابق با یک سطح برجسته تکنیکال باشد).

نباید حد ضرر را برای سر به سر شدن و یا سودهای جزئی رها کرد و یا حتی تغییرش داد. سوالی که باید از خودتان بپرسید این است که اگر من پوزیشن باز نداشتم و قیمت به سمت سر به سر و یا سود حاشیه‌ای حرکت می‌کرد، آیا آن را به عنوان یک ناحیه مهم یا سطح بی‌اعتبارسازی تلقی می‌کردم یا خیر؟ اگر جواب شما به این سوال خیر باشد، درواقع نشان داده‌اید که خارج شدن از ترید در آن نقطه تنها یک تصمیم شانسی و اختیاری بوده است.

برای حرکت دادن حد ضرر ، می‌توانید به صورت دستی این کار را کنید و یا اینکه از سیستم Trailing Stop Loss استفاده نمایید. در این روش، شما باید مقدار پیپ جابجایی مورد نظرتان را تعیین کنید. این امر سبب آن می‌شود که پس از حرکت قیمت به میزان تعریف کرده شما، حد ضرر نیز شروع به حرکت کند. اما این کار در صورتی است که شما بازاری که در آن معامله می‌کنید را کاملا بشناسید. اگر آن را به خوبی نمی‌شناسید، بهتر است که خودتان به صورت دستی حد ضرر را جابجا نمایید.

حد ضرر باید تا جایی پیش برود که مسلم شود شما در معامله خود اشتباه کرده‌اید. اگر شما در نقطه خاصی وارد معامله شدید، باید قادر به تعیین این باشید که در فلان نقطه، ترید من توسط بازار باطل می‌شود و باید از آن معامله خارج شوم. اگر نتوانید چنین کاری را انجام دهید، اصلاً نباید وارد معامله شوید.

همیشه به طرح ترید خود باور داشته باشید و اجازه دهید تا بازار به شما این را ثابت کند که در معامله اشتباه کرده‌اید. این اثبات تنیز با برخورد قیمت به حد ضرر انجام می‌شود. حرکت همیشگی و بدون تغمل به سوی سر به سر شدن، نوعی معامله تنبلانه است که شما را از استراتژی خودتان دور می‌کند.

تنظیم حد ضرر در جیب‌های نقدینگی

برای ساختارها قیمتی معین وجود دارد که معمولاً قبل از این که بازار برعکس شود، مورد هجوم قرار می‌گیرند. از گذاشتن حد ضرر دقیقا در بالا و پایین قله‌ها و کف‌های کلیدی به شدت خودداری کنید. زیرا این احتمال وجود دارد که بازار قبل از برگشتن، از این نواحی عبور کند.

خودتان نیز می‌توانید این تمرین را انجام دهید. یک نمودار قیمت از بازاری که در آن ترید می‌کنید را باز کرده و نقاط نوسان کلیدی و قله‌ها و کف‌ها را مشخص کنید. خواهید دید که در اکثر موارد قیمت قبل از بازگشت، از این سطوح ‌گذشته است. معاملانی که حد ضرر را در بالا و پایین این نقاط تعیین می‌کنند، قبل از برگشت بازار از معامله خارج می‌شوند.

اما چگونه از خودتان در برابر شکار شدن محافظت کنید؟ روش آسانی برای انجام آن وجود ندارد و دلیل بر اهمیت موضوع هم همین است. اگر شما به قیمت توجهی نکنید و وقتی که قیمت به این نواحی کلیدی نزدیک می‌شود آن را تحت نظر نگیرید، احتمالاً گرفتار این اشتباه هم خواهید شد.

این توصیه را می‌توان اینگونه خلاصه کرد که نباید حد ضرر را در نقاطی خیلی واضح قرار داد.

پس کاری که شما می‌توانید انجام دهید، این خواهد بود که فضایی را مابین این سطوح و حد ضرر خود قرار دهید تا به قیمت اجازه این را بدهید که بدون خارج کردن شما از معامله از این سطوح هم گذر کند. مخصوصاً اگر در بازاری که شما کار می‌کنید، نوسانات زیادی تجربه می‌شود. در این نوع بازارها باید فضای کافی برای تنفس را قائل شد و از قرار دادن حد ضرر دقیقا در این نقاط پرهیز کرد.

هرگز حد ضرر خود را حرکت ندهید

همانگونه که قبلاً عنوان شد، هدف قرار دادن حد ضرر، محافظت از شما در زمانی است که معامله شما درست از آب در نمی‌آید. اما زمانی که بازار به شما ثابت کرد که ترید شما ممکن است صحیح باشد، این حدضرر برای محافظت از سود کسب شده، باید حرکت داده شود.

شاید در اینجا این سوال هم برای شما پیش بیاید که آیا این تناقض نیست؟ زیرا که پیش تر گفته شد حد ضرر را نباید حرکت داد.

باید بیان کرد که در این قضیه هیچ تناقضی نیست. حرکت کورکورانه و بدون توجه به تحلیل تکنیکال است که به هیچ عنوان نباید انجام شود. اما این قضیه که وقتی که بازار خودش را ثابت می‌کند، باید حد ضرر را نیز حرکت داد، در واقع همان حرکت در سوی مورد انتظار است. این یک تصمیم بر اساس تحلیل تکنیکال و راهی برای حفظ سود شما در حالی است که قیمت به سمت هدف در حال حرکت است.

تفاوت این دو واضح است. اولی یک تصمیم احساسی است اما دومی تصمیمی بر اساس تحلیل تکنیکال برای حفظ سود شما است. برای مثال، حرکت دادن حد ضرر بعد از یک بریک اوت (Breakout) در جهت مورد انتظار، ثابت می‌کند که خریداران یا فروشندگان زیادی وارد آن ناحیه شده‌اند و این امری رایج است. چنین قیمتی دلیل واقعی برای برگشت به بالا یا زیر آن سطح را ندارد. این بسیار متفاوت از حرکت احساسی قبلی میباشد.

منظور از حرکت دادن حد ضرر، بالا بردن آن در زمان خرید و پایین آوردن آن در زمان فروش است و این زمانی اتفاق می افتد که قیمت به سمت هدف شما در حال حرکت باشد. دلیل این نیز نسبتاً آسان است. بازار الزامی برای برخورد دقیق به هدف شما ندارد و شما با حرکت دادن حد ضرر، مانع از این می‌شوید که معامله شما سودآور سر به سر شود و یا وارد محدوده ضرر شود.

وقتی وارد معامله‌ای می‌شوید که نسبت ریسک به پاداش شما ۱ به ۲ است، فرض را بر این بگیرید که همچنان قیمت افت می‌کند. شما هم در این حالت شروع به حرکت دادن حد ضرر برای سر به سر شدن یا سود حاشیه‌ای می‌کنید. قیمت به هدف شما نزدیک می‌شود، اما دقیقا به آن نمی‌رسد و برگشت میخورد. در آن نقطه شما باید دوباره نسبت ریسک به پاداش خود را مقایسه کرده و ببینید که آیا این نسبت منطقی است یا خیر.

اگر حد ضرر را حرکت ندهید، این ریسک پس دادن سود به بازار زیاد خواهد بود. به عبارتی دیگر، اگر اصلاً حد ضرر خودتان را حرکت ندهید، نسبت ریسک به پاداش شما در صورتی که قیمت به هدف برخورد نکند و برگردد بسیار نامناسب خواهد شد.

چیزی به نام معامله رایگان وجود ندارد و این در واقع سرمایه ای است که شما به بازار پس می‌دهید. همان‌طور که گفته شد، بازار الزامی برای برخورد به هدف شما را ندارد. اگر انتخاب هدف شما عیب و نقص داشته باشد (که اغلب نیز همین طور است)، حرکت دادن حد ضرر برایتان سودآور میشود.

متکبر نباشید! از دست دادن یک معامله خوب تنها به این دلیل که شما می‌خواهید دقیقاً به هدف برسد، بسیار احمقانه است. بازار هیچ چیزی به شما بدهکار نیست و اهمیتی هم نمی‌دهد که هدف دقیق شما چه مفداری است. زمانی که ترید پیشرفت می‌کند، پویایی و حرکت حد ضرر هم باید وجود داشته باشد. در سراسر معامله، باید نسبت ریسک به پاداش مناسب را حفظ کنید. در این حالت است که می‌توانید در بازار بدون سازمان دادن نقاط دقیق هدف سودی را نسیب خود کنید.

نتیجه گیری

امیدواریم که در این مقاله نکات جدیدی را یاد گرفته باشید و در استفاده از حد ضرر اعتماد به نفس کافی را پیدا کنید. اگر در همه نقاط زمینه بازگشت قیمت وجود دارد، دلیلش این است که بازار چیزی به شما بدهکار نیست.

باید در مدیریت ریسک احتیاط کرد و در استفاده از حد ضرر نیز عاقلانه عمل کرد. در این صورت شما می‌توانید به یک معامله سودآور برسید و لازم نیست که معاملات شما بسیار دقیق باشند.

موفق و پرسود باشید!